RAM, ROM ve EEPROM Bellek Nedir

Bellek Nedir:

Bellekler üzerinde veri depolamaya yarayan ve ihtiyaç olduğunda bu bilgilere erişim sağlanabilen elemanlardır. Örneğin 8 Bit (1 Byte) veri depolama kapasitesine sahip bir bellek, üzerinde ASCII standartlarında bir karakteri saklayabilir. Genelde sistem bilgilerini, uygulama bilgilerini ve kullanıcı bilgilerini saklamak için kullanılır. Bazı bellekler yalnızca okunabiliyorken, bazıları ise hem okunup hem de üzerine bilgi yazılabilir.

3 temel bellek çeşidi vardır. Bunlar;

1. RAM (Random Access Memory) Bellek
2. ROM (Read Only Memory) Bellek
3. EEPROM (Electronically Erasable Programmable Read-Only Memory) Belleklerdir.

1- RAM (Random Access Memory) Bellek :

Rastgele Erişimli Bellek olarak adlandırılır. Üzerine veri yazmaya ve üzerinde barındırdığı verileri okumaya izin verir. Genelde program ve kullanıcı verilerini tutmaya yarar. Besleme sinyali var olduğu sürece üzerindeki bilgileri saklar. Besleme sinyali kaybolduğunda ise üzerindeki tüm bilgiler silinir. Bilgisayarda açtığımız tüm uygulamaların bilgileri öncelikle bu bellek üzerine aktarılır. Biz uygulamada değişiklik yaptığımız her an bellek üzerindeki veriler yenilenir. Eğer uygulamayı kapatırsak, bellek üzerindeki uygulama verileri silinir. Uygulamayı kapatmadan önce yaptığımız değişiklikleri kaydedersek RAM bellekteki veriler sabit diske aktarılır.

İşlemciler RAM belleğe doğrudan erişim sağlarlar. Bellekte tutulan her verinin kaydedildiği adresler vardır. İşlemci verilere bu adresler üzerinden ulaşır. Programlamada kullandığımız değişkenler bu bellek üzerinde tutulur. Gerektiği zaman erişilebilen bu bellekteki bilgiler istenildiği taktirde silinebilir, değiştirilebilir. Kullanıcı ve uygulama verileri bu bellekte saklandığına göre performansa doğrudan etki edebilir.

En basit haliyle Adres, Data ve Kontrol girişlerinden oluşur ve bu veri yolları üzerinden işlemci ile haberleşme yaparlar. Giriş birimlerinden alınan bilgiler öncelikle RAM belleğe iletilir. Daha sonra ise bu bilgiler yazılan programa göre işlenmek için işlemciye gönderilir. İşlemcide işlenen bilgiler sonucu oluşan yeni bilgiler tekrar ram belleğe yazılır ve ardından eğer gerekliyse çıkış birimlerine ulaştırılır.

2- ROM (Read-Only Memory) Bellek:

Yalnızca okunabilir bellek olarak adlandırılır. İçerisinde sistemin çalışması için gerekli bilgilerin bulunduğu bellektir. Kullanıcı tarafından müdahale edilemez. Bilgisayarlarda ilk açtığımız anda siyah ekranda beliren yazılar ROM bellek üzerinde kayıtlıdır. Bilgisayarın açılmasında işlem sırasını belirleyen BIOS bir nevi rom bellektir. RAM belleklerde olduğu gibi her veri bir adres üzerinde saklanır. Mikroişlemci ile doğrudan bağlantı kurabilir. Besleme sinyali kesildiğinde dahi üzerinde kayıtlı bilgiler kalıcıdır.

3- EEPROM (Electronically Erasable Programmable Read-Only Memory) Bellek:

Elektronik Olarak Silinebilir Programlanabilir Salt Okunur Bellek olarak adlandırılan bu bellek genelde mikrodenetleyiciler üzerinde bulunur. Elektrik sinyalleri ile kullanıcı tarafından üzerindeki veriler okunabilir, değiştirilebilir ve üzerine yeni veri yazılabilir. Bu bellek üzerine yazılan veriler besleme sinyali kesilse dahi silinmezler. Yani veriler flash hafıza gibi kalıcı olarak saklanabilir. Mikrodenetleyicilerde kullanıcı tarafından yapılan ayarların saklanması için kullanılır.